Januari, februari en maart zijn de maanden waarin menig tuinenthousiasteling graag weer zijn kweekspulletjes tevoorschijn haalt. Veel eenjarige bloemen en planten kun je binnen voorzaaien. Het voordeel is dat de plantjes minder kwetsbaar zijn tegen de tijd dat je ze in de tuin gaat uitplanten. Ook zullen deze voor gezaaide eenjarigen eerder bloeien en heb je er dus eerder profijt van dan wanneer je ze pas na ijsheiligen (april-mei) buiten in de vollegrond zaait. De volgende plantjes kun je in maart-april al goed voorzaaien in een kweekkasje binnenshuis:
  • Bloemen: zonnebloemen, afrikaantjes, anjers, asters, leeuwenbekjes, margriet en de siererwt.
  • Groenten: komkommer, cherrytomaatjes, bonen, courgette, pompoen en meloen.
  • Kruiden: munt, citroenmelisse, peterselie, tijm, bieslook, basilicum, salie en kervel.
Enkele tips voor het zaaien vind je hieronder. Let op dat niet alle zaden dezelfde “handleiding” hebben. Bijvoorbeeld de siererwt kun je het beste een aantal uren voorweken in water voordat je ze in de grond zaait. Ook de leeuwenbek vraagt om een andere werkwijze, want deze ontkiemt bovenop de aarde en moet je dus niet bedekken met een laagje aarde. Lees daarom altijd goed de instructies of zoek het op internet op.

Zaden voorzaaien: stap-voor-stap

Er kan worden gezaaid in kleine (kartonnen) bakjes of potjes. Kartonnen eierdozen zijn voordelig en handig om mee te beginnen. Gebruikte potten kunnen sporen van schimmels bevatten, dus was deze goed af met heet water en soda. In de bodem moeten gaatjes zitten, zodat het overtollige water weg kan. Gebruik kweek of potgrond en druk dit goed aan. Maak de grond nat, zodat de zaden op een vochtige ondergrond terecht komen.
Zaai per potje één zaadje. Bedek de zaadjes met een dun laagje grond (1 cm) en druk deze licht aan.
Om te kunnen kiemen, hebben de zaden vocht (dagelijks sproeien met een planten-spuit), warmte (±20°C) en licht (bv in de vensterbank) nodig. Laat het zaaisel niet uitdrogen!
In de meeste gevallen zie je kiemplantjes met twee blaadjes opkomen. Als het tweede paar blaadjes komen, zet je de plantjes in een ruimere pot (verspenen). Doe dit voorzichtig i.v.m. de tere worteltjes. Plaats ter ondersteuning desnoods een satéprikker bij het plantje. Overigens hoeven de vakjes van eierdozen niet verwijderd te worden. Knip de verschillende vakjes wel los van elkaar en plaats elk vakje in een eigen grotere pot.
Planten die binnen zijn opgekweekt, moeten eerst wennen aan de omstandigheden buiten (afharden). Zet ze halverwege april overdag buiten, niet in de felle zon en beschut tegen de wind. Daarna kunnen ze buiten worden uitgepland na ijsheiligen (11-15 mei).
Natuurlijk bestaat ook de mogelijkheid om de zaadjes direct te zaaien in de volle grond. Doe dit altijd na ijsheiligen. De meeste groente-, bloemen- en kruidenzaden kunnen vanaf april direct geplant worden in de volle grond van je tuin, moestuin of volkstuintje. Om in de volle grond te zaaien is het belangrijk dat de grond goed is voorbewerkt en luchtig is gemaakt. Ga voorzichtig te werk bij deze kweekmethode om te voorkomen dat zaadjes wegspoelen. Het advies is om water te geven met een sproeikop en de zaairegels af te dekken met een vliesdoek totdat de plantjes zijn ontkiemd. Pas ook op bij nachtvorst. Dek de gekweekte zaadje dan af met bijvoorbeeld wat stro.